Przedwojenne niemieckie mapy dostępne na Geoportalu Dolnego Śląska! Jak wyglądała przedwojenna zabudowa Placu Grunwaldzkiego? Gdzie w wolnych chwilach spacerowali mieszkańcy Breslau, Hirschberg, Waldenburg czy Glogau? Jak wyglądał Dolny Śląsk ponad 100 lat temu? Dzięki współpracy samorządu województwa i Uniwersytetu Wrocławskiego wszystkie te informacje znajdziemy na dolnośląskim Geoportalu.
Wspólny projekt województwa dolnośląskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego realizowano od 2014 roku. Zeskanowanych zostało 360 arkuszy niemieckich map topograficznych z obszaru województwa dolnośląskiego z lat 1880-1945. Zeskanowane mapy zostały przekazane Uniwersytetowi Wrocławskiemu jako zarchiwizowany zasób cyfrowy, natomiast Urząd Marszałkowski opracował specjalny moduł w Geoportalu Dolnego Śląska, dzięki któremu przedwojenne mapy udostępniono użytkownikom. Dodatkowo w module uwzględniono mapy topograficzne wydane po II wojnie światowej. W efekcie można prześledzić zmiany zabudowy i użytkowania terenu Dolnego Śląska na przestrzeni XX i XXI wieku.
– Wszystkie przedwojenne mapy pochodzą z naszego zasobu, który jest jednym z bogatszych zbiorów kartograficznych w kraju. Cieszę się, że władze województwa dostrzegły ten potencjał i mogliśmy podjąć współpracę – mówi prof. Tomasz Niedzielski, kierownik Zakładu Geoinformatyki i Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Cyfrowe mapy historyczne zostały, po uprzedniej kalibracji, naniesione na mapy z późniejszych okresów. Dzięki temu zabiegowi użytkownicy mogą płynnie prześledzić losy danego obszaru korzystając z linii czasu.
– To bardzo ciekawe przedsięwzięcie. Udostępnione dzisiaj na Geoportalu mapy to nie tylko gratka dla miłośników historii, ale też użyteczne narzędzie dla inwestorów, którzy mogą sprawdzić historię danego terenu inwestycyjnego – ocenia Cezary Przybylski, marszałek województwa.
Geoportal Dolnego Śląska działa od 2013 roku. To nowoczesny system umożliwiający publikację, zarządzanie, analizowanie i raportowanie danych przestrzennych. Zapewnia powszechny i nieograniczony dostęp do informacji przestrzennej – mogą z niego korzystać samorządy, urzędy państwowe, uczelnie, ale także przedsiębiorcy i zwykli użytkownicy. W Geoportalu funkcjonuje 29 warstw map tematycznych dotyczących ukształtowania terenu, surowców, stref ekonomicznych, ale także szlaków turystycznych czy obiektów sportowych. Budowa portalu trwała pięć lat i kosztowała prawie 7 milionów złotych.
– Z naszego Geoportalu korzysta coraz więcej użytkowników. Liczba odwiedzin przekroczyła już ćwierć miliona. Teraz planujemy rozszerzyć funkcjonalności systemu m.in. o aplikację na smartfony i dodatkowe moduły statystyczne – informuje marszałek Przybylski.
Dalszy rozwój Geoportalu będzie możliwy dzięki środkom z RPO.
– Cały czas aktualizujemy bazy danych i tworzymy kolejne warstwy map. Mamy też gotowy projekt rozbudowy Geoportalu, z którym wystartujemy w konkursie na dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego – mówi Robert Pajkert, geodeta województwa. – Wartość całego projektu to ok. 13 mln zł. Planujemy stworzenie jednej aplikacji do zarządzania danymi, a także bazę melioracji i nowe moduły statystyczne, które umożliwią tworzenie map tematycznych przez samych użytkowników – dodaje.
Zakończenie projektu wpisuje się w trwające obchody Międzynarodowego Roku Mapy, które na Dolnym Śląsku odbywają się pod patronatem marszałka województwa. W całym województwie organizowane były w związku z tym konkursy dla dzieci i młodzieży (literackie, plastyczne, gry Quest, gry z fabułą, scenariusze wycieczek i ich realizację), wystawy, szkolenia, seminaria i konferencje – tematycznie związane z mapami.
– W zorganizowanych przez nas konkursach uczestniczyło około 130 szkół i ponad 500 uczniów z całego województwa. We współpracy z Dolnośląskim Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli przeprowadziliśmy również cykl szkoleń, podczas których nauczycielom zaprezentowano możliwości wykorzystania GIS-u i map cyfrowych podczas lekcji – wymienia wicemarszałek Ewa Mańkowska.
Na 2 czerwca br. zaplanowano konferencję dotyczącą wykorzystania informacji przestrzennej w samorządach na przykładzie Geoportalu Dolnego Śląska, który w zeszłym roku został wyróżniony międzynarodową nagrodą „Special Achievement in GIS Award”. Wyróżnienie to przyznawane jest za wybitne osiągnięcia w pracy z technologią GIS przez firmę ESRI, światowego lidera w technologii Systemów Informacji Geograficznej.
Moduł historycznych map jest dostępny na stronie www.geoportal.dolnyslask.pl.
[UMWD]